Ιστορική Αναδρομή

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

Η ονομασία του Δήμου προήλθε από τη σύσταση το εδάφους της περιοχής όπου είναι κτισμένος. Πρόκειται για λιβαδότοπο, δηλαδή μέρος επίπεδο με τρεχούμενα νερά και άφθονη βλάστηση χόρτου για βόσκηση. Η λέξη λιβάδι έχει τις ρίζες της στην αρχαιοελληνική λέξη λειμών. Στην Κύπρο υπάρχουν πέντε οικισμοί με την ίδια ονομασία. Εκτός από το Δήμο Λιβαδιών, είναι το χωριό Λιβάδια κοντά στον Πολύστυπο Πιστιλιάς, τα Λιβάδια της Καρπασίας κοντά στην Κώμη Κεπήρ, ένας μικρός οικισμός στην περιοχή της Χρυσοχούς και ένας νεώτερος με την ονομασία Νέο Λιβάδι Μόρφου.

Ο ανύπαρκτος πια οικισμός Τριδάτο, που πολύ πιθανόν βρισκόταν σε απόσταση αναπνοής από τον σημερινό Δήμο, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορικής εξέλιξης των Λιβαδιών. Μετά τη διάλυση του οικισμού, οι εναπομείναντες κάτοικοι του Τριδάτου αποτέλεσαν τη μαγιά δημιουργίας του νέου χωριού Λιβάδια, το οποίο σύμφωνα με γραπτές παρατηρήσεις από ξένους επισκέπτες παλαιότερων εποχών, γνώρισε κατά καιρούς πληθυσμιακά σκαμπανεβάσματα, ενώ στις μέρες μας μετεξελίχθηκες σε Δήμο. Η σημερινή εικόνα των Λιβαδιών είναι αποτέλεσμα πληθυσμιακής διαμόρφωσης από το 1974 και εξής, όταν χιλιάδες εκτοπισμένοι εγκαταστάθηκαν μαζικά στη λειβαδιώτικη γη. Οι αυτόχθονες κάτοικοι μειοψηφούν σε αντίθεση με τους εκτοπισμένους και άλλους που επέλεξαν να κατοικήσουν στα Λιβάδια. Εντούτοις, κανείς από αυτούς δε θεωρείται πλέον ξένος. Όλοι έχουν αφομοιωθεί στην ίδια νοοτροπία και κουλτούρα καθιστώντας τα Λιβάδια ένα Δήμο σύγχρονο μεν που κρατά ωστόσο ζωντανή τη δική του παράδοση.

ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ

Στο Δήμο Λιβαδιών λειτουργούν τρεις ναοί των Ορθόδοξων Χριστιανών με αρχαιότερο εκείνον της Αγίας Παρασκευής και μεγαλύτερο εκείνον των Τριών Ιεραρχών. Οι δύο ναοί – Τριών Ιεραρχών και Αγίου Σάββα – είναι νεόκτιστοι, ενώ ο ναός της Αγίας Παρασκευής έχει ανακαινιστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να αναδεικνύεται το αρχαίο αρχιτεκτονικό του κάλλος. Μαζί με τους προαναφερθέντες ιερούς ναούς, η θεοσέβεια και ευλάβεια των κατοίκων έκτισε πανέμορφα παρεκκλήσια, πραγματικά στολίδια σκορπισμένα σε όλη την επικράτεια του Δήμου Λιβαδιών. Εδώ βρίσκεται και το μοναδικό στην Κύπρο παρεκκλήσι όπου τιμάται ο Άγιος Ιούδας ο Θαδδαίος και ο Άγιος Παίσιος. Αφιερώθηκε στον Άγιο Ιούδα το Θαδδαίο, έναν αδικημένο από τους χριστιανούς Άγιο, αφού η συνωνυμία του με τον Ιούδα τον Ισκαριώτη αποτέλεσε αφορμή ώστε κανένας να μην βαφτίζεται με το όνομά του και καμιά εκκλησία να μην κτίζεται προς τιμήν του. Μάλιστα, ελάχιστοι είναι εκείνοι που γνωρίζουν την ύπαρξή του. Άλλα παρεκκλήσια είναι της Αγίας Κυριακής και του Άγιου Παντελεήμονος και της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας στα σύνορα με το Δήμο Αραδίππου.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Στη βορειοανατολική πλευρά του Δήμου είναι κτισμένο το Περιφερειακό Γυμνάσιο Λιβαδιών. Πρόκειται για σύγχρονο οικοδόμημα, που καταλαμβάνει σχετικά μεγάλο χώρο και περιλαμβάνει πολλές αίθουσες, γραφεία, εργαστήρια και γήπεδο αθλοπαιδιών. Η λειτουργία του Γυμνασίου άρχισε το έτος 2002. Σε αυτό φοιτούν παιδιά τόσο από το Δήμο Λιβαδιών όσο και από τις γειτονικές κοινότητες Ορόκλινης, Τρούλλων, Κελιών και Πύλας. Κάθε χρόνο λειτουργούν 20 με 25 τμήματα, με συνολικό αριθμό μαθητών γύρω στους 550. Το Περιφερειακό Γυμνάσιο Λιβαδιών, μέσα στα πλαίσια σύσφιξης των σχέσεών του με Σχολεία στον ελλαδικό χώρο πραγματοποίησε αδελφοποίηση με το Γυμνάσιο Τ.Λ. Ατιπάρου.

Στην ίδια περιοχή και σε μικρή απόσταση από το Γυμνάσιο, βρίσκεται το Περιφερειακό Λύκειο Λιβαδιών. Είναι διώροφο κτιριακό συγκρότημα, του οποίου η κεραμιδένια σκέπη χαρίζει μια ξεχωριστή ομορφιά και αρχιτεκτονική πρωτοτυπία. Η λειτουργία του Περιφερειακού Λυκείου άρχισε τη σχολική χρονιά 2005 – 2006. Στο Λύκειο φοιτούν μαθητές από τα Λιβάδια, την Ορόκλινη, τους Τρούλλους, τα Κελιά, την Πύλα, την Ξυλοτύμπου, την Ορμήδια, το Δασάκι Άχνας και το Συνοικισμό της Α.Η.Κ, στη Δεκέλεια. Οι μαθητές του Περιφερειακού Λυκείου Λιβαδιών κυμαίνονται γύρω στους 700.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ

Από τον καιρό της ίδρυσης των Λιβαδιών οι κάτοικοι ασχολήθηκαν με διάφορα επαγγέλματα. Αρχικά, οι περισσότεροι από αυτούς είτε είχαν στην κατοχή τους είτε απλά πρόσεχαν αιγοπρόβατα, δηλαδή ήταν βοσκοί, άλλοι γεωργοί και εργάτες, ενώ μια μερίδα επέλεξε την ενασχόληση με την καλαθοπλεκτική τέχνη. Περί τα τέλη του 19ου αιώνα, όπως και κατά τα χρόνια που ακολούθησαν, παρατηρείται μια αύξηση στον αριθμό των Λιβαδιωτών που κατασκεύαζαν καλάθια, κοφίνες καθώς και ψαθαρκές αφού οι αναφερόμενες κατασκευές παρουσίαζαν μεγάλη ζήτηση. Πολλοί Λιβαδιώτες ασχολήθηκαν με τη συγκεκριμένη τέχνη. Αργότερα, κατά τις δεκαετίες του μεσοπολέμου (1920 – 1930), στη ζωή των κατοίκων προστέθηκαν ακόμα μερικά επαγγέλματα όπως εκείνα του αμαξά, του καρραγωγέα, όπως σημειώνεται στα μαθητολόγια του Δημοτικού Σχολείου Λιβαδιών, ακόμα και του εμπόρου. Στην συνέχεια, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι κάτοικοι στράφηκαν και προς άλλα επαγγέλματα που ανταποκρίνονταν στις απαιτήσεις της νέας εποχής. Τα νέα αυτά επαγγέλματα σχετίζονται με την προσφορά υπηρεσιών, τον τουριστικό τομέα, τη λειτουργία καταστημάτων, το εμπόριο, την βιοτεχνία και την βιομηχανία.

ΚΑΛΑΘΟΠΛΕΚΤΙΚΗ – ΜΙΑ ΤΕΧΝΗ ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΛΙΒΑΔΙΑ

Επειδή τα Λιβάδια είναι κτισμένα σε παράκτια περιοχή, όπου παρατηρούνται έλη με υφάλμυρα νερά, είναι φυσικό σε ορισμένες τοποθεσίες να φυτρώνει άγρια βλάστηση. Από αυτή την άγρια βλάστηση ξεχωρίζουν οι καλαμιώνες, οι οποίοι παλιότερα αφθονούσαν σε όλη τη γεωγραφική έκταση της κοινότητας. Η περιοχή όπου είναι κτισμένοι οι ναοί του Αγίου Σάββα και του Αγίου Ιούδα του Θαδδαίου ήταν καλυμμένη με καλαμιώνες. Το ίδιο και το μέρος που λειτουργεί η μεγάλη υπεραγορά «Στέλιος». Η απότομη, όμως, πληθυσμιακή αύξηση των Λιβαδιών συνέτεινε στην εξαφάνιση πολλών καλαμιώνων, με τη γη να αξιοποιείται ως οικόπεδα.

Τύποι καλαθιών: Καλάθια, Κοφίνια, Κακκουρκές, Κοφινάρκα, Τυροκαννιές, Τζημοί, Ταλάρκα.

Ψαθαρκές: Μεγάλες ψάθες που τοποθετούνται πάνω από τα δοκάρια – βολίκια, «πετσώνοντας» τις στέγες των σπιτιών.

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Πολιτιστική κίνηση στα Λιβάδια παρατηρήθηκε από τη δεκαετία του 1940, όταν φιλοπρόοδοι νέοι της κοινότητας, θέλησαν να ασχοληθούν με θεατρικές παραστάσεις για να προσφέρουν ψυχαγωγία στους συγχωριανούς τους.

Ως θεατρικοί χώροι μετατρέπονταν μεγάλες αυλές σπιτιών, τα σκηνικά ήταν πολύ πρόχειρα κατασκευασμένα και τα κοστούμια των ηθοποιών ήταν από την προσωπική τους γκαρνταρόμπα. Τα θεατρικά έργα που ανέβαζαν στην σκηνή ήταν επιλογές από το ελληνικό και το κυπριακό ρεπερτόριο.

Σήμερα, ο Δήμος Λιβαδιών στα πλαίσια της υγιούς ενασχόλησης των νέων με τα πολιτιστικά και πολιτισμικά πράγματα, ίδρυσε τα εξής: θεατρικό εργαστήρι, εργαστήρι ζωγραφικής, μαντολινάτα, δημοτική φιλαρμονική και τέλος το ΑΓΟ, όπου 500 νέοι και νέες απασχολούνται σε έξι διαφορετικά αθλήματα.

Το άθλημα με το οποίο ασχολήθηκαν οι περισσότεροι νέοι, σε όλα τα μέρη της Κύπρου, είναι το ποδόσφαιρο. Άθλημα ομαδικό, συναρπαστικό, που προσφέρει πλούσιο θέαμα και αγαπήθηκε από τη μεγαλύτερη μερίδα του ανδρικού πληθυσμού. Στα Λιβάδια το άθλημα άρχισε να αναπτύσσεται παράλληλα με τη δημιουργία αθλητικών Σωματείων στις πόλεις και ιδιαίτερα στη Λάρνακα. Οι υπεύθυνοι των Σωματείων ίδρυσαν ποδοσφαιρικά τμήματα και ομάδες, στις οποίες αγωνίζονταν νέοι της κοινότητας. Στις Λαϊκές Οργανώσεις ιδρύθηκε η «Αναγέννηση» η οποία αργότερα μετονομάστηκε σε Α.Ο.Λ, για να καταλήξει σε «Λεβαδιακό» και με την τελευταία συγχώνευσή της με την προσφυγική ομάδα «Σαλαμίνα» να ονομάζεται «Λεβαδιακός – Σαλαμίνα». Τα Εθνικόφρονα Σωματεία Λιβαδιών, ίδρυσαν την ποδοσφαιρική ομάδα «Θ.Ο.Ι».

Τα Λιβάδια ανέδειξαν αρκετούς ταλαντούχους ποδοσφαιριστές, οι οποίοι αξιώθηκαν να φορέσουν τη φανέλα ομάδων Ά Κατηγορίας, κυρίως της πόλης τους Λάρνακας. Με τη φανέλα του Πεζοπορικού αγωνίστηκαν οι Λιβαδιώτες Πέτρος Αρμένης, Παράσχος Κίμωνος, Γεώργιος Μυρίστης και Χαράλαμπος Αμερικάνος. Με τα χρώματα της Αλκής αγωνίστηκαν οι Αντώνης Σκουρής, Λευτέρης Παναή, Κωστάκης Κατσής, Κόκος Μούγιας, Λούης Τζιότζιας και Νίκος Σιουκρής. Με την ομάδα της Ε.Π.Α. αγωνίστηκε ο Πάρης Σάββα.